Aug 30, 2010

.

Хунтайж (Алтан ургийн том нүёдын цол юм байх, үеэ өнгөрөөсөн золиг.) Давааням гуай

Хас тэмдэг сэнсрүүлж байх юм.

Хас Загалмай хоёрын хооронд ялгаа баймааргүй юм. Хас нь болохоор нугалсан Загалмай, Загалмай нь болохоор тэнийлгэсэн Хас л байгаа биз дээ. Хасын нэр сүр нь мах цусны минь тасархай Хитлер гуайгаас л болж жаахан тийм болсон байх. Түүнээс биш энэ хоёрт ялгаа юу байна. Нэг ёсондоо жагталсан хоёр зураас шүү дээ. Тооны хэлээр бол “нэмэх” тэмдэг шүү дээ. Тахир загалмай, шулуун загалмай гэвэл бараа юм биш үү. Дөрвөн үзүүрий нь нийлүүлээд дарчихвал нэг муу цэг л шүү дээ. Үхсэн хойноо бол доо.

Манай засгийн газар Бээжин рүү нүүж яваад Гашууны хоолойд нэг хооллож л дээ. Говь нь ногоорсонгүй, сайд нарын толгой нь нил ногоон долларын өнгөтэй болсон байна. Хайран бензин тос, машин техник. Эднүүдэд ер идэж зугаалахаас өөр чадах юм алга. Хужаагийн шаварчин манай төрийг барьж байна. Энэ үнэхээр хирээс хэтэрчээ. Саарал хувцастай зургаа авхуулсан бол Гамингийн цэрэг гэмээр харагдсан шүү. Хойт хөршийн засгийн тэргүүн нь гал түймрээ өөрөө унтраалцаад явж байх юм. Манай хэд болохоор энэ тэндэхийн найр хэссээр байгаад намрыг дуусгалаа. Дэмбэрэл, Батболд хоёр арай дэндүү юм. Нэгдүгээр ангийн хүүхдээс долоон доор, хүний бичиж өгсөн юм уншиж чадахгүй байна шүү дээ.

“НУУЦ” гэж нэг номоор мөн ч их наймаа хийж хөлжижи байна. Энэ номын утгыг монгол хүн гурав дөрөвхөн үгэнд зангидсан байгаа. “Хүссэн юм хүзүүгээр орооно.” Тэр “таталцлын” хууль гээд байгаа нь “хүслийг” хэлээд байна. “Баяжия” гээд л хүсвэл баяжиад л явчихна, “эдгэрэе” гээд л бодвол “эрүүл” болоод л ирнэ. Хүн гэдэг махан боодог бол “сэдхил” гэдэг далайд хөвж явдаг байна. Сэдхил нь л сайхан байвал хүн сайхан байдаг байна. Гагцхүү үнэн сэдхилээсээ “хүсэх” л хэрэгтэй. “Хүсээд” үзээрэй. Биелж л таарна.

Монголчуудыг архинд оруулж ядууруулах нь энэ эрлийзүүдийн, цагаачдын ганц зорилго. Оросын Синявский гэдэг хүн хэлсэн байна: “Русский народ (Манайд бол Монгольский народ) (Оросын ард түмэн, Оросын түмэн олон, Оросын ард олон, Орос улс омогтон, Оросын хавтгай олон) пьёт (архи уудаг л даа, архи гудардаг л даа, архи цусалдаг л даа, архи зооглодог л доо, архи хөнтөрдөг л дөө, рашаан хүртдэг л дээ, архи хусдаг л даа), потому что (яагаад гэвэл, учраас, ...-сан учраас) БЕДЕН (үгээгүү ядуу, ядуу хоосон, ядуу зүдүү, ядуу хоосон болсон, хамаг хөрөнгөө идүүлсэн) и (бас болоогүй ээ, дээрээс нь нэмээд, хажуугаар нь) НЕСЧАСТЛИВ (заяа нь хаясан, муу заяатай, зовлонтой, зовлон амсч байгаа, заяа муутай).” Ийм л байна даа. Хужаа нар л энэ шүлхий, шувууны ханиадыг тарааж байгаа шүү дээ. Үхсэн монгол. “Муу явахаар сайн үх” гэж байдаг. Өвөл нь зуд турхан, ханиад томуу, зун нь шүлхий тахал, шувууны ханиад гээд ажил ихтэй тун ч хөгжөөнтэйгээр хорвоог барцгааж байна даа. Төгсгөл байх биз ээ.

The same (адилхан, ив ижил, ав адилхан) dynamic (хууль, онол, хүч) is (байна) true (зөвтгөдөг, үнэн) if (хэрвээ) you (та нар) want (хүс-) to fill (дүүргэх, бялхаах) your life (амьдралаан, насаан) with love (хайрлах сэдхилээр, хайраар, элэгсэглэн дотночилох сэтгэлээр) or (үгүй бол, эс бөгөөс, нөгөө бол, эсвээс) anything (ямар нэгэн юм) else (өөр) worthwhile (баяр баясгалан, сонин сэвүүн). Giving (өгхүй) and (хийгээд) receiving (авахуй) are two sides (хоёр тал, хоёр дугуй) of the same (нэг ижил, адил) coin (зоосны, тэргэний). If you want (олж авахыг хүсэх аваас) more (улам их, ахиухан шиг, дориухан шиг) love (хайр), or fun (сэдхил ханамж, баяр хөгжөөн), or respect (өргөл хүндлэл), or success (ололт амжилт, ахиц дэвшиц), or anything (ямар нэгэн юм) else (өөр), the way (арга чарга, зам мөр) to get (хүрэх, очих, олж авах) it (түүнийг, түүнд) is (байдаг) simple (энгийн, амархан, ялихгүй): give (өг, тараа) it (үүнийг, түүнийг) away. Don`t worry (санаа бүү чилээ, санаагаа бүү зовоо, сэдхил зовж байх хэрэггүй) about (талаар, тухайтад, тухай) a thing (юм хүмний, тэр тухай). The universe (орчлон, ертөнц, орчлон хорвоо) knows (мэдэж байгаа, мэддэг, тийм байхаар бүтээгдсэн байдаг) what (юу) it`s doing (болж байгааг). Everything (тэр бүгд, юм болгон, бүгдийг) you give away (өгч байгаа, тарааж байгаа) wil return (та нарт буцаж ирнэ, та нарт эргээд ирнэ), with interest! (өсөн нэмэгдсэн хүүтэйгээр, хувь илүү нэмэгдэж, нугарч).

За тэгээд, буян хийж өглиг сайн өгч бай. Хэд нугараад эргэж ирдэг байна шүү.

Aug 25, 2010

.

“Намрын салхины өнчин галуу бусдын нууранд буувай,

Насны жүн (цагийн дохио) санчигт тусч хар үс цайвай.

Хүний нууранд буусан галуунд жаргал хаа байхав,

Хөгшин хүний тамир харьж үхлийн зүг зоривай.

Ингэж донгоддог бол ч бас яах вэ, болж байна.


Царцаа олширвол ган болдог гэнэ,

Цагдаа олширвол төр мөхдөг гэнэ.

Лам хавтгайрвал шашин дуусдаг гэнэ,

Нам хавтгайрвал улс мөхдөг гэнэ.


Шинэ монгол адуу уралдаанд түрүүлээд л

Шинэ монгол хурлийзууд төр бариад л ...

“Шинэ оросууд” гэж хулгайч нараа нэрлэж байсан чинь одоо “шинэ монгол” гэж хулгайч эрлийз хужаануудаа нэрлэх болоо шив дээ. Нэг муу шаварчин хужаа хүртэл монголын төрөөр хайцаалж, үхээнц монголын шалдан залуусыг нэг хусч өгч байна аа. Монгол дуусчээ.

The way (арга, зам, заль мэх) to get (олж авах, сэргээх) the flow going (энэхүү урсгал, энэхүү цутгаланг) again (дахин, ахин) is (бол) to start (эхлэх) giving (өглөгийг өгч). Be (болтугай, байтугай) generous (өгөөмөр, харамгүй өглөгч, өглөг хэшиг түгээж). Pay (өгч бай, төлж бай) others (бусдад, өрөөл хүмүүст) well (дориухан шиг, ахиухан, сайн шиг, хармгүйхэн), tip (гары нь цайлгаж бай, алгы нь дээш харуулж бай, гялайлгаж байгтун) your waitress (цай хоол зөөгч нарт) that extra (тав арван илүү) dollar. Support (өмөг түшиг болж бай, гараа сунгаж бай, дэмжлэг түшиц болж бай) several (хэд хэдэн, янз янзын, элдэв) charities (буяны үйлст, буяны хэрэгт, буяны санд). Give back (эргүүлээд өгөөд бай, буцаагаад өгөөд бай, хайр гамгүй өгөөд бай). Watch (ажиглаж харцгаа) what (юу) happens (болохыг нь) (үр дүн нь юу болохыг ажиглагтун.)! Things (эд юмс, амны хэшиг, хэшиг буян) will start (эхлэнэ) popping up (гэнэт үүсэх, оргилох, бургилах, ундрах, гарч ирэх, цалгиж бялхах, олдох, цутгах) out of (юман дотроос) nowhere (хаанаас ч юм бүү мэд) (Буян хэшиг чинь ундарч гарна, захгүй баян чинээлэг болно, далай шиг баян цалгиж байх болно, ёроолгүй баян болно, эд юмс хүй хүйгээрээ, мөнгө төгрөг хүүдий хүүдийгээр орж ирэх болно). (“Харамласан юм хар газар луугаа“ гэж манай мэргэн ард түмэн хэлдэг нь үнэн байна.)

Aug 18, 2010

.

Чтоб сердце билось учащенно,

Давай отправимся в Ахвах,

Узнаем, молоды лы еще мы

Иль отгуляли в женихах?

Алаг зүрхээ догдлууланхан

Ахвах өөд зүглэе хө,

Амраг нас минь өнгөрч үү-

Арай болоогүй юү – үзье.

И станет сразу нам понятно,

В кого девчонка влюблена:

Чья шапка вылетит обратно,

К тому девчонка холодна.

Хэнийг маань онцолсоныг

Хэлүүлэх юмгүй, ив илхэн:

Хэний малгай буцаж унана –

Хэрэгсээгүйн тэмдэг тэр.

Нэг иймэрхүү орчуулдаг бол ч яахав, болж байна. Гамзатовын шүлгийг Чойном орчуулсан хэрэг. Гүн-Үйлст гэдэг сайхан эр “Утга зохиол...” сонинд “Ринчен, Чимид нар ч мундаг нь ч мундаг л даа. Би тэднээс мундаг байж байж Пуууушкиныг орчуулсан...” гэх ухааны юм ярьсан байсан. Пүүшкинийг Пүүшкин шиг сэтгэдэг байж орчуулна уу гэхээс хазгай орос хэлтэй, муруй монгол хэлтэй хүний хийх ажил биш. Энэ хирээс хэтэрсэн тэнэглэл ажээ. “Үгийн арсланууд” үгүй болохоор “үнэг хуцаж” байгаа нь энэ. Энэ орчуулгын сайхан болсон нь эх хэлэндээ сайных. Үүн шиг, би мундаг гээд өөрт чинь амтагдаад байвал, таны юм сурах хэмжээ тань гүйцсэн хэрэг. Юм сурах тусам сурч буй юм улам хүндрээд байвал, би юм сурч дуусах арай болоогүй байна гээд цааш оролдоод байх хэрэгтэй. Инг хэлийг далай юм аа гэж бодвол, Та хөвөөн дээр нь л ирээд байгаа хэрэг. Цаад зах хязгаар нь харагдахгүй шүү дээ. Тэгээд, хэрэгцээнийхээ хирээр шүдэнзний модны толойн төдий амсч чадвал их юм.

Money () is () circulation. (орчил, эргэлт, гүйдэл) It (түүнд, мөнгөнд) needs (хэрэгтэй, чухал, шаардлагатай) to flow (урсаж байх, хөдөлж байх, гүйж байх, эргэлтэнд орж байх, сэгсрүүлж байх, сэгсчүүлж байх). When (хэзээ, -д, үед) you are frightened (айдаст өртөмхий, айж эмээх, түгшимтгий) (-мтгай, өртөмхий, тэгдэг ингэдэг зантай), selfish (хар амиа бодсон,), or when you hoard (хурааж нөөх, харамлан хадгалах, шуналтан хураах) everything (юм болгоныг) for yourself (аминдаа), you literally (өөрийн эрхгүй, уул шугамандаа, яг л ) stop (зогсооно) the circulation (эргэлтийн явцыг). You create (бий болгоно, үүсгэнэ) clogged pipes, (битүүрэл, бөглөрөө, таглараа, түгжрээ) making it (түүнийг болгоод) difficult (бэрх, төвөгтэй, яршигтай, саадтай) to keep (байнга, удаан хугацаагаар) money flowing (мөнгөний урсгалыг, мөнгөний цутгаланг, мөнгөний гүйлгээг, ) back (гэдрэг, буцаад) in your direction (өөрийнхөө зүг, өөр лүүгээ).

Мөнгө бол эргэлдэж байдаг зүйл. ....Мөнгө бол зогсоо зайгүй гүйж байдаг зүйл. Мөнгө бол мөнхөд орчиж эргэж байдаг зүйл. Мөнгө бол сэгсэрч байхгүй бол болдоггүй зүйл.

Aug 1, 2010

.

УРЬД ЭРТИЙН ЦАГТ МАНАЙ ӨВГӨД ДЭЭДЭС

“УМ МА НИ БАД МЭ ХУМ” ГЭСЭН УНШЛАГАТАЙ БАЙЖЭЭ.

ӨНӨӨ ЦАГИЙН МАНАЙ ЗАЛУУС БАГАЧУУЛ

“ӨҮ, МА-НИ ПЭД МАЙ БИЛЛЗ” ГЭДЭГ ЗАЛБИРАЛТАЙ БОЛЖЭЭ.

OH, MONEY, PAD MY BILLS


GIVE, GIVE, GIVE

ӨГ ӨГ; ӨГӨӨД БАЙ; ХҮНИЙ АЛГА ДЭЭШ НЬ ХАРУУЛЖ БАЙ; ТАСРАЛТГҮЙ ӨГЧ БАЙ; ӨГ ӨГ, УЛАМ ӨГ; ӨГ ӨГ, МАШИД ӨГ; ӨГЛИГИЙГ БАЙНГА ӨГЧ БАЙ

Many of us (бидний олонхи нь) have heard (сонсож байлаа, дуулж байлаа) the expression (үг хэллэгийг) Giving (өгөхүй нь) is (бол) its (өөрөө) own (өөрөө) reward (шагнал).

And while (хэдийгээр) this (энэ үг) is (бол, боловч) certainly (яах аргагүй, яахын аргагүй, үнэхээрийн) true (үнэн, түмэн зөв), and more than (-аас илүү) reason (шалтаг шалтгаан) enough (хангалттай) to give (өгхү), there`s (байдаг) another (өөр нэг) aspect (зүйл) of giving (өгөхүйн, гар цайлгахуйн, алга дээш хандуулахын, өглиг өгөх үйл явцын) that (тэгдэг ингэдэг) many (олонхи) fail to recognize (мэддэггүй, анзаардаггүй, умартдаг).

Giving is an energy (эрч хүч, эрчис, эрчим) that not (биш) only (ганцхан, зөвхөн) helps (тусалдаг) others (бусдад) but (харин) creates (буян заяа нь арвиждаг, хэшиг буян нь дэлгэрдэг, хариу буян нь үрждэг) even more (бүр илүүтэйгээр) for the person (тэр хүний хувьд) who is doing (өгч байгаа, хайрлаж байгаа) the giving (уг өглигийг).

This (энэ) is (бол) a natural (байгалийн, орчлонгийн) law (жам) that (тэгдэг ингэдэг) is true regardless (-аас хамаарахгүйгээр, -аас үл шалтгаалан) of whether (уу юу, үгүй юу гэдгээс) the person (тэр хүн) who (хэн) is giving (өгч байгаа) wants (хүсч байна) or (эс бөгөөс) even (бүр) realizes (ухамсарлаж байгаа, ойлгож байгаа) what (юу) is occurring (тохиолдож байгаа, болж байгаа).