.

Хэл сурах элдэв янзын арга байдаг байна. Монголчуудын хэл сурч байсан арга одооныхоос арай өөр байсан биз. Самгарьд хэл, Түвэд хэл сурч байсан хүнд бол энэ муу Ингли хэл ч ёстой төвөг байдаг байх аа. Бид л махаа идээд байхаас биш, сүртэй юм биш биз ээ. Одооны шүтэж буй нэг арга нь:
THE GRAMMAR TRANSLATION METHOD = ХЭЛНИЙЗҮЙТ ОРЧУУЛГЫН АРГА
Манай хөдөө мэтийн Инг хэлээр байнга яриад байх нөхцөлгүй газар оронд хэрэглэдэг юм байна. Юм уншаад түүнийгээ задалж орчуулах арга юм шиг байна. Унших хэрэглэхүүнийг багш нь өгөхдөө тэнд гарах шинэ үгсийн жагсаалтыг цуг өгдөг бөгөөд хэлнийзүйг нь багш тайлбарлана. Ингли хэлээр ярьдаггүй оронд Инг хэл үзэх аваас түүнийг ENGLISH as a FOREIGN LANGUAGE буюу хураангуйлж EFL гэдэг байна. Инг хэлээр ярьдаг оронд Инг хэл үзэх аваас ESL буюу ENGLISH as a SECOND LANGUAGE гэдэг бололтой юм аа даа. Энэ муусайн нэр томьёо ч яамай байна аа. Ри багшийн хэлдгээр, задалж уншаад байхаар үгийн баялаг нэмэгдэж, улмаар Бритини хүн энэ санааг ингэж гаргадаг юм байна, тэр санааг тэгэж илэрхийлдэг юм байна гэдгээ мэдээд ирэхээрээ өөрөө тэр бичсэнээ дуугаргачихаар л ярианы хэл аманд өөрөө гүйгээд ороод ирдэг гэдэг л энэ юм байх. Манай тэнэгүүд ENGLISH as a FIRST LANGUAGE буюу EFL болгож, 2015 онд төрийн хэргийг энэ харь хэлээр явуулах юм гэсэн. Энэ лав эрүүл биш байх аа. Хорнби гуайн номоос нэг зургийн тайлбарыг авч үзэе. Тавиад онд Япончуудыг америкчилж байхад тэнд Инг хэл заах арга боловсруулж байсан эрдэмтэн хүн бөлгөө. Япон хүнд зориулж хийсэн унших гурван дэвтэр бий. Манайд их тархсан. Багш хүн учраас заах арга талаасаа их няхуур бодож хийсэн бүтээл юм билээ.
This is Mr West.
1. THIS гэдэг нь ЗААХ төлөөний үг гэнэ. ӨӨРТӨӨ ойр байгаа нэг юмыг зааж хэлэхэд ЭНЭ хэмээн өгүүлэх ажээ. ӨӨРӨӨСӨӨ холхон байгаа нэг юмыг зааж хэлэх аваас that = тэр гэдэг байна.
2. IS гэдэг нь Инг хэлнээ хамгийн өргөн дэлгэр хэрэглэдэг гурван чухал үйлъүгийн нэг нь байна. Энэ үйлъүгийн үндсэн 6 хэлбэрийг үүсгэж үзвэл:
i. BE – БАЙ- буюу толибичгийн хэлбэр
ii. Өнгөрсөн цаг нь: I, he, she, it-тэй бол WAS = БАЙСАН; we, you,they-тэй бол WERE = БАЙЦГААСАН
iii. Өнгөрсөн цаг бүхий үйлт хавсрал нь: BEEN = БАЙГДСАН
iv. Одоо цаг бүхий үйлт хавсрал нь: BEING = БАЙЖ (БАЙГАА)
v. Одоо цагийн хэлбэр нь: I am = Би бол, Би байна; he, she, it IS = тэр эр, тэр эм, тэр юм бол/байна; we, you, they are = бид, та нар, Та, чи, тэд бол/байцгаана
vi. To be – байхын тулд, байхаар, оршихын тулд, оршихоор, байх, орших

THIS гэдэг нь IT гэдгийн өрөөсөн дугуй бөгөөд түүнээсээ ялгаатай нь арай илүү тодорхой юмны тухай өгүүлэхэд оршином. Тийм учраас BE маань одоо цагт IS болсон байгаа нь энэ. Тэгээд THIS IS гэхээрээ ЭНЭ БОЛ, ЭНЭ БАЙНА гэсэн утгыг үзүүлж буй хэрэг.
3. Mr гэдэг нь манайхны одоогийн хэрэглэдэг НОЁН буюу MISTER =Mr гэдгийн хураангуй нь бололтой. Эр нь цөмөөрөө феодал НОЁД болчихоод, эмс нь цөмөөрөө ХАТАН болчихоор чинь энэ улсад миний мэтийн харцаст оногдох авгайлга алга болсон бололтой. ГУАЙ л гэсэн утгатай бололтой дог оо.
4. WEST гэдэг нь уг хүний овог гэдэг нь бололтой. Овгийн нь нэрийн өмнө нь энэхүү Mr гэдгийг тавьдаг юм гэсэн.
За тэгээд, гурвуулаа нийлээд This is mr West. = Энэ бол Вест гуай (байна).

He has a bag in his left hand.

1. HE гэдэг нь саяын хүн бол эрэгтэй хүн учраас овгий нь дахин нуршихгүйн тулд ТЭР ЭРЭГТЭЙ гэж төлөөний үгээр орлуулсан байна.
2. HAS гэдэг нь HAVE = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ гэдэг санааг гаргадаг үйлъүгийн III бие ганцаажтооны HE-г дагасан болохоор одоо цагтаа HAS болсон байна. Энэ үйлъүгийн үндсэн 6 хэлбэрийг үзэе:
i. HAVE = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙ-, ...-Д ТИЙМ ИЙМ ЮМ БИЙ, ...-ТАЙ/ТЭЙ гэсэн утгыг гаргадаг.
ii. Өнгөрсөн цаг нь: бүх биед адилхан, HAD = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙСАН
iii. Өнгөрсөн цаг бүхий үйлт хавсрал нь: HAD = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙГДСАН
iv. Одоо цаг бүхий үйлт хавсрал нь: HAVING = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙЖ (БАЙГАА)
v. Одоо цаг нь: he, she, it HAS = Тэр эр, тэр эм, тэр юм ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙНА; I, we, you, they HAVE = Би, бид, Та, чи, та нар, тэд ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙНА
vi. To HAVE = ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙХ, ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙХААР, ТИЙМ ИЙМ ЮМТАЙ БАЙХЫН ТУЛД ...
3. A BAG= ЦҮНХ, УУТ ХҮҮДИЙ. A гэдэг нь нэръүг гэдгий нь зааж буй НЭГЭНЧИЛЭХ ЧИМЭГЛЭН гээч байна. Үүгээр нь өгүүлбэр дотроос уул үг нь нэръүг байна гэдгий харангуут таньдаг байна. Цүнхний төрөлд багтдаг нэг юм байна.
4. IN = …Т/Д гэдэг дагаварын санааг гаргадаг угтвар үг гээч юм байна.
5. HIS – уул нь ТЭР ЭРЭГТЭЙН, ТҮҮНИЙ гэсэн утгатай боловч Инг хэлэнд ӨӨРИЙН гэсэн тусгай үг байхгүй учраас ийм үгээр тэр санааг гаргадаг байна. Тэгэхлээр энд бол ӨӨРИЙН гэсэн утгаар буюу манай –ААН, -ЭЭН, -ООН, -ӨӨН гэсэн хамаатуулахын гэдэг дагаварын утгатай дүйх юм шиг ээ.
6. LEFT = ЗҮҮН гэсэн хавсрал нэр буюу нэръүгийн өмнө нь орж утга санааг тодруулж өгдөг үг байна. Нэръүг нь бол HAND байна.
7. HAND = САРВУУ гэсэн утгатай. Манайхан гар гэж орчуулдаг бололтой дог. Хүний гарын таван хуруутай нэг сарвайсан хэсгийг ингэж хэлдэг бололтой. Инг хэлээр хэлэлцэгч түмэн болохоор хүний гарыг мөрнөөс бугалга хүртлэхийг ARM гээд бугалгаас урагшихийг нь HAND гэдэг ажээ.
HE HAS A BAG IN HIS LEFT HAND. = Тэр зүүн гартААН цүнхтэй байна. (Тэр эр зүүн гартаан нэг цүнх барьсан байна.

Монгол Бичиг 5

Монгол Бичиг 4

Монгол Бичиг 3

Монгол Бичиг 2

Монгол Бичиг 1

.

“Лень (залхуу залхаг, хашин хойрго, цалгардал нозойрол) возрастает (ихэсдэг арвиждаг, улам их болдог, газар авдаг) с аппетитом (ховдоглох тусам, цуслах тусам, гудрах бүр, их л амтархан чихэх бүр).”

Ингли хэлний панзчинаар дүүрсэн миний эх орны оюуны ертөнц сааралтаад нэг л биш ээ, Эрээний хогийн бараагаар гахсан шуугиур хар захын шороо тоос тэнгэрт тулан, хүмүүсийн амьдрал доройтоод нэг л ёозгүй ээ.

Present Perfect Continuous = Төгсөөд Залган Үргэлжлэх Явцтай Үйлдлийн Одоо Цагийн хэлбэр

Үүсгэх арга нь: Have Been V+ING

Үзүүлэх санаа нь: тэгсээр ингэсээр төдий өдий хугацаа болж байна

Have гэдэг нь төгссөн явцтай үйлдэл юм гэдгий нь үзүүлэх хэрэг

Been гэдэг нь өнгөрсөн юм байна гэдгий нь харуулсан хэрэг

V+ING гэдэг нь –ING дагавартай үйлъүг учраас уг үйлдлийн үргэлжлэх санааг нь үзүүлсэн хэрэг.

I have been reading the book for three hours. = Би энэ номыг уншСААР гурван цаг болж байна.

Надтай ярих үедээ уншаад гурван цаг болсон байна, тэгээд залгаад цааш нь унших болно. Дүрсээр үзүүлбэл:

Тэгэхдээ, цагийн энэ хэлбэр бол их ороолгон гэж бичсэн байх юм билээ. Одоо их хэрэглэдэг болж байгаа гэсэн. Энэ Perfect гэдэг нь нэг үйлдлийн өмнө юм уу, цаг хугацааны өмнө болдгийг ажиглахад илүүдэхгүй биз ээ. Бид дөрвөн янзын явцтай үйлдлийн одоо цагийн дөрвөн өөр хэлбэрийг үзлээ. Цааш нь өөрсдөө баяжуулаад өнгөрсөн, ирээдүй болгоно биз ээ. Гагцхүү утга нь өнгөрсөн ирээдүй болох бөгөөд үйлъүг нь өнгөрсөн ирээдүйдээ л ороод явна шүү дээ. Эх хэлээ сайн үз. Тэгэхгүйгээр амбан явж гамбир хайрахгүй бил үү, тэр л болно шүү. Миний эх хэл бол хэний хүүгийн илэрхийлж чадахгүй санааг нүднээ үзэгдтэл, сэтгэлд ургатал үзүүлэх чадалтай хэл ажээ. Эх нутгий нь устгав, эх хэлий нь дуусгав, ард олны нь ядууруулан хүнсний зэвсгээр өвчний үүр болгов, ДОХтой цус хүүхдүүдэд нь шахав, малы нь хилийн дагуу шүлхийтүүлэн устгаж ус шахав, үүнээс илүү яахав. Хайрт гоминданы нам, эрхим эрлийзүүддээ гялайлаа. Одоо болоо юм биш үү. Үхэр монголчууд босох цаг болсон. Оройтлоо шүү.

.

“Родиться монголом слишком мало, им надо быть, им надо стать.” = Монгол хүн болж төрөх нь хэтэрхий (даанч, дэндүү, нэн, аргагүй, даанчиг, дэндүүчиг) багадах (жоолдох, гологдох, нэг өөр хэрэг) хэрэг, монгол хүн байх хэрэгтэй, монгол хүн болбол зохино.”

“Сытое брюхо на ученье глухо.” = “Цатгалан ходоод эрдэмд дүлий (таг).”

Инг хэлний ханиад тахлыг эмчилэх “күүрс” нэртэй олон олон эмнэлгэ ажиллаж, монголчуудын хэдэн төгрөгий нь сааж, насы нь охорлож байна. Тэд бол Инг хэлний эзэнгүй зах зээлийг ашиглаж, богино богино хугацаатай түргэн түүхий “күүрс”-үүдийг энд тэндгүй зохион байгуулна. Болоогүй ээ, тэнд бас гадаадын траншея-гийн ганц хоёр багштай байна. Түүнийгээ гадаад багштай (эмчтэй) “күүрс” гэж зарлана. Дориухан “күүрс”-т нэг удаа хэвтээд нэг суурь шүү юмтай болоод авах ёстой. Хэлийг биеэ дааж л үзнэ үү гэхээс насаараа “күүрс”-тээд ч төсөөлөхгүй байх аа даа. Хэн Инг хэл сурах гэж байгаа юм бэ? Та өөрөө шүү дээ. Иймд Та өөрөө л оролдож байж сурна. Хүн Таныг сургахгүй шүү дээ. Гол гогцоо нь энд байгаа юм. Мянга “күүрс”-тээд, түм “дамжаа”-даад сурахгүй байх аа даа. Үүнийг Та өөрөө биеэрээ туулсан байх ёстой.. Та харь хэл сурахгүй байгаагийн гол нууц нь Та өөрөө уг хэлийг хүн шиг оролдон үздэггүйд байгаа юм. “Дургүй ламд дарж байж сахил хүртээнэ.” гэдгийн үлгэртэй адил буюу. Дээрээс нь нэмээд эх хэлээ мэддэггүй нь бүр “муухай дээрээ улцан” гэдгийн баталгаа болж байна. Нэг ёсондоо “All in the wrong. = Цөм замаа алджээ.” гэдэг л болсон байна.

“АЯГҮЙ гоё бүжиглэж байна. ӨШӨӨ сайн хийгээрэй.”, “АЙМААР сайхан байлаа. АЙМААР их баярласан шүү.” Монголоороо ингэж ярьж буй амьтад чинь Инг хэлээр ярих гэж харин ч нэг гутааж өгнө биз дээ.

Present Perfect = Төгссөн явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэр.

Үйлдэл маань ТӨГССӨН гэж байгаа, тэгээд ОДОО цагийн хэлбэр гэж байх юм. Энэ хоёр яавч авцалдахгүй юм шиг байна гэж ТА бодож болох юм. Энэ ч зүйн хэрэг. Тэгэлгүй яахав, аргагүй шүү дээ. Сургууль соёлд ийм юм ямар үзэх биш. Тийм үсгийн дараа ийм үсэг бичнэ гэж үсгийн дүрэмд гаршсан багшийн аргад идээшсэн шавийн буруу гэж юу байхав. Засаг төр алдаа мадгаа тэнгэр хангай руу чихдэг шиг, багш руу бас бурууг 100 хувь наалдуулах нь шудрага ёсонд нийцэхгүй. Шавь Та өөрөө бас энэ бурууг хуваалцах ёстой. Хайран 12 жил, хайранчиг залуу нас минь. Сурах бичиг гэдэг бол муу багшийн хоргодох нуувч юм. Төдийн төдийг гэртээ хийгээд ир гэж суухад амар. Бие амар сайхан ажил. Гэрийн даалгавар гэж нэг хог бий. Өөр арга байдаггүй юм байх даа. Хүүхдийн махыг хэрэггүй юманд идүүлчих юм. Та нар дээд сургууль төгсөөд дөрвөн аргын тооноос хаа давсан юм бэ. Хэрэглэх хүмүүст нь тэр тооны ухааныг гаргууд зааж өгөх хэрэгтэй. Нийт хавтгайруулах нь онцгүй, гайтай яршигтай зүйл биз ээ. Сонгон сурч, хирээрээ эрдэм амсах нь хүн хүний дур байх ёстой. Тэгэхгүй, цөмий нь цагаан сарын тавгийн идээ шиг нэг хэвээр шахаад гаргачихаар ямар хэрэг байх вэ. Хүн болгон өөр шүү дээ. Болдогсон бол нэг ангид нэг л хүүхэд байх ёстой. Таарсан хичээлий нь зааж өгөх хэрэгтэй.

Үүсэх арга нь: HAVE + V₃

Үзүүлэх санаа нь: үйлдэл маань төгссөн боловч, үр дүн нь одоотой холбоотой байна.

HAVE гэдэг нь Инг хэлний 3 чухал үйлъүгийн нэг нь юм. Хамгийн өргөн хэрэгцээтэй чухал эд юм. “Баас хатавч өмхийгөө тавихгүй.” гэдэг шиг энэ үйлъүг маань хаа ч орлоо гэсэн “-тийм ийм юмТАЙ” гэсэн санаагаа хаяна аа гэж нэг байхгүй. Ер нь цагийн энэ хэлбэр бол тун яршигтай шүү. Харахад амархан юм шиг мөртлөө утгын нарийн ялгаанд тун ч нарийн эд шиг байна лээ.

She HAS kissed his cheek. = Тэр бүсгүй түүний хацрыг үнсчихлээ. Тэр эмэгтэй түүний хацрыг үнэсчихээд байна. Тэр хүүхэн түүний хацрыг үнэсчихэв. Яс махчилбал, “Тэр эмэгтэй түүний үнсэгдсэн хацартай байна.” гэсэн утгатай юм болж байна. ҮНСЭХ үйлдэл аль эрт дууссан байна. Одоо тэгээд юу нь байна вэ гэхлээр, тэр эрийн хацар дээр уруулын улаан будаг нялаастай байна. Эсвэл тэр эмэгтэйд үнсүүлэхэд хөдөлсөн сэрэл нь санагдаж байж болох юм. Энэ нь эрт орой хэдийд үнссэн бэ гэдгээс шалтгаална. Үр дүнд нь тэр эрийн хацар нь халуун оргиж байж болно шүү дээ. Үнсэх үйлдэл дууссаны дараа шүү дээ. Энэ санааг гаргах гэж цагийн энэ хэлбэрийг британчууд бодож олсон юм болов уу даа. Монголоор бол, “Өвгөн чинь өглөө автобүсэнд чихэлдэж яваад үзгээ хугалЧИХЛАА.” гэсэн өгүүлбэрийн санаа нь бол, аль өглөө ХУГАЛАХ үйлдэл дууссан байна. Тэр үйлдлийн ҮР ДҮН нь, одоо би бичих юмгүй, мөр гаргах юмгүй л сууж байна.Ийм болохоор Төгссөн явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэрийг ҮР ДҮНГийн цаг гэж нэрлэдэг байна. Их сонин зүйл шүү. Үйлдэл нь өнгөрсөн, үр дүн нь одоо байна л гэсэн үг.

I HAVE read the book. = Би энэ номыг уншиЧИХЛАА. Яг махчилбал, “Би энэ уншигдсан номтой байна.” болох юм уу даа. УншЧИХсан юм чинь одоо утгы нь мэднэ гэж байгаа хэрэг. Ярьж өгч болно шүү хөө.

I`VE HEARD so much about you. = Чиний тухай би мөн ч их сонлоо.

The rain HAS stopped, we can go. = Бороо зогЧИХЛОО, явцгаая даа.

Sorry, he`S just left. = Яана аа, тэр дөнгөж сая явЧИХЛАА.

HAVE гэдэг нь монгол хэлний –ЧИХ- гэдэг дагаврын санааг гаргаад байх шиг ээ. Инг хэлний өгүүлбэрт HAVE + V₃ гэсэн хэлбэр үзэгдэх аваас төгссөн явцтай үйлдэл юм байна шүү гэдгийг таних юм шүү. Энэ хэлбэрийг хэрэглэх ЦАГ ХУГАЦААНЫ ЗААЛТУУРУУД байдаг шүү: ever = эрт орой нэгэн цагт, урьд өмнө нь, нэгэн цагт; never = хэзээ ч ...гүй; already = аль хэдийнээ, дивангарын, бүр эрт .... гэх мэт. Энэ бол их урт түүх болох болотой. Ажлаа барса амьтан байгаа биш.

LAZY MONGOLS you are!!! = ЗАЛХУУ ЗАЛХАГ МОНГОЛЧУУД АА гэж!!!

“Инг хэлний ханиад” хүрээд шаналж буй монголчуудаа хараад өрөвдөх юм.

“Шувууны ханиад” гэж нэг сүрхий юм байдаг юм гэсэн. Энэ бол өнөөгийн нөхцөлд эрдэм мэдлэгээ зузаатгах гэж харь хэлний өлмий доор сөхөрч, амь тавьж байгаа хэрэг биш. Мөнгөгүй болж амьдрал нь доройтсоноос болсон хэрэг. Мөнгөтэй хүн хэлээр ямар цусаа хийнэ. Энэ бол мөнгөгүй гуйлгачины ажил явдал бололтой. Мэргэжлийн хүнд л хэрэг болно уу гэхээс, нийт хавтгайдаа бол хэрэггүй зүйл биз. “Канада уурхайн өмөн үү” гэдэг өвчин дээдүүлд туссан байна. Ерөнхий сайд тэр өвчнөөр удахгүй мажийх байх. Ум ма ни бад мэ хум. Дараа нь боловсролын сайд гэж нэг сайхан шуудай далдрах биз ээ. Энэ хоёр новшийг гаргасан нэг нэг алцгар байгаа даа. Ийм хоёр гай төрүүлэх гэж. Хэрэгтэй хүн нь л харь хэлээ үзнэ биз дээ. Цөмөөрөө ингэж санхалзаж байх хэрэг юун. Хүн хүний амь нас, аж амьдрал гэж байна шүү дээ. Харь хэл үзэхийг би зэмлэсэнгүй, хавтгайруулж навсайруулж байгаад дургүй хүрч байна. Эх хэлгүйгээр, эх оронгүйгээр та нар хаа холдох вэ. Их хурлын энэ муусайн цагаачид, эрлийз, хурлийзууд бол ч зовлонгүйгээр, нөгөө идсэн уусан алт зэсээрээ АНУ-д бариулсан байрандаа очоод, тэндхийн банкинд хадгалуулсан мөнгөө аваад идэж уугаад суучихна. Муу монголууд л хөөрхий байна. Даанч тэнэг улс юм. Эднүүдийг социализм ийм аймхай болгож, кааааапиииитааализм ядууралд оруулжээ. Эд сэхэхээсээ өнгөрсөн байх аа. Азийн Африк гэж нэг шинэ нэр томьёо удахгүй орж ирэх байх.

Present Continuous = Үргэлжлэх явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэр

Үйлдэл маань ҮРГЭЛЖИЛЖ байж болох юм. Үүнийг илэрхийлэн үзүүлэхийн тулд цагийн энэхүү хэлбэрийг хэрэглэдэг байна.

Үүсэх хэлбэр нь: be V+ing = тэгэж ингэж бай-

Үзүүлэх санаа нь: -Ж БАЙГАА, -Ж БАЙНА

1. Өгүүлж байх агшинд уг үйлдэл үргэлжилж байх юм байна. Өгүүлэхээс өмнө эхлээд өгүүлж байхад үргэлжилсээр, цаашаа хир үргэлжлэх нь тодорхойгүй байна. Манайхаар бол –Ж байна, -Ж байгаа гэсэн санааг үзүүлэхэд хэрэглэж болох юм шиг байна.

What ARE you doing now? = Чи одоо юу хийЖ БАЙНА вэ?

MakING breakfast. = Өглөөний цай хоолоо хийЖ БАЙНА. Why? = Юу гэсэн юм бэ?

Энэ нөхрийг ярихаас аль эрт өмнө нь би өглөөний цай хоолоо хийж эхэлсэн бөгөөд ярих тэр агшинд хийж л байна. Тэгээд түүнийгэ хэзээ хийж дуусгах юм байгаа, бүү мэд дээ. MakING гэдгийн өмнө нь уул шугамандаа бол I am байх ёстой. Ярианы аман хэлэнд ингэж хурааж ярьдаг бололтой. Хүч тамираа хэмнэх үүднээс тэр биз. Ярианы хэлэнд нуршихаас аль болох зайлсхийн зугатаадаг байна. Одооныхоор бол ЭНЕРГИ хэмнэх бололтой.

2. Манай тэгэЖ байгаа, ингэЖ байгаа гэдэг санааг гарган илэрхийлэхэд цагийн энэ хэлбэрийг хэрэглэдэг байна. Заавал ярьж байх үед хийж байх албагүй.

I`m readING a novel by Rinchen. = Би Ринчений нэг тууж уншиЖ байгаа.

Заавал ярьж байгаа үедээ уншиж байх албагүй. Уншиж эхэлсэн юм байна. Цааш унших юм байна.

Mr Rinchen is writING another novel. = Ринчен гуай өөр нэг тууж бичиЖ байгаа.

Яг одоо ярьж байхад бичээгүй байж болно. Ер нь бичээд эхэлчихсэн дуусаагүй байгаа юм байна гэдгийг нь л үзүүлээд байна аа даа.

3. Төлөвлөөд жин тан болгочихсон ойрын ирээдүйн үйлдлийн тухай өгүүлэхэд бас хэрэглэдэг бололтой дог оо.

I am buyING a new car next week. = Би ирэх долоохоногт шинэ машин худалдан авах гэЖ байгаа.

So you`re leavING for London on Saturday , are not you? = Тэгэхлээр чи чинь Бямба гарагт Лондон руу явах гэЖ байгаа юм уу?

What are you doING tonight/ = Чи өнөө үдэш юу хийХ вэ?

Өнөө үдэш хийхээр төлөвлөчихсөн юм юу байна вэ л гэсэн санаа.

4. Always = дандаа л, constantly = үргэлжид л, all the time = дөрвөн цагийн эргэлтэнд гэх мэтийн үйлъүгийн хавсрал үгсийг авч, дандаа л нэг тэгэж байдаг, ингэж байх юм гэсэн нэг юмыг дахин давтан уур уцаар, зэвүүцэл дургүй хүргэж байдаг юмны тухай өгүүлэхэд цагийн энэ хэлбэрийг хэрэглэдэг байна.

You`re always comING late? = Чи дандаа л хоцорч ирэх юм аа?

You`re all the time havING a vodka? = Чи дөрвөн цагийн эргэлтэнд хар ус гударч байх юм аа?

5. Үргэлжлэх явцтай үйлдлийн цагийн хэлбэрийг хэрэглэж болдоггүй баахан үйлъүг байдгийг санаарай. Тэр дотор хүний таван сэрхүйн мэдрэмжийг заасан үйлъүгэс байдаг шүү. To see = үзэх; to hear = сонсох; to smell = үнэрлэх; to taste = амтлах; to feel = хүрцэх ...

Эдгээрийн үргэлжлэх явцыг тодотгох хэрэг гарвал, CAN –ийг хэрэглэх нь бий. Can you see this building? Чи энэ байшинг үзэж байна уу?

6. To continue =үргэлжлэх, сунжрах гэсэн утгатай энэ үг үргэлжлэх явцтай үйлдлийн цагийн хэлбэрийг авахгүй. Яагаад гэвэл, өөрөө үргэлжлэх гэсэн санааг агуулж байга болохоор тэр биз ээ.

The weather continues cold and wet. = Тэнгэр хангай хүйтэн нойтон байсаар байна.

ГҮЗЭЭНИЙ ХОРЧИЙСОН БУЛАН

Монголын улстөр-д нэг ийм хоёр хүн, монгол хүн харахаараа хатаж хорчийсон гүзээ шиг царайтай явдаг. Харин гадаадад очихоороо дэвтээсэн гүзээ шиг шалбайгаад, дарвайгаад тун ч баяртайгаар инээд алдан эх орны минь өөрийнхөө өмд шиг панзалж явах юм. Нэг хорчигор нь сая НҮБ-д монголыг арай зарчихаагүй байгаа даа.

Багшуу дотроо хоёр янзуу байна аа. Нэг нь Инг хэл заадаг багшуу байна аа. Нөгөө нь хэл хэрхин сурахыг заадаг багшуу байна аа. Хэл заадаг багш бол хэнд ч хэрэггүй гэнэ ээ. Сая жил заасан ч хэлийг заагаад барахгүй юм байх. Харин Инг хэлийг сурах аргыг зааж өгвөл уг хэлийг 2-3 жилд, цаашлаад 25 жилд төсөөлдөг болж болох юм гэнэ ээ. Аргын сүүлчийнх нь тун зүгээр. Иймд та нар хэлний күүрст явахдаа юу заадаг багшуу вэ гэдгий нь судлах хэрэгтэй болж байна.

Оросын Холбооны улс нь төрийн албан хаагчидаа цөөлөх гэнэ. 150-иад сая хүнд 500 000-гаад мянган төрийн албан хаагчид байгаагийн 20%-ий нь цомхотгоно гэж байна. Эндээс харахад Орос улс-д 300 хүнд нэг төрийн албан хаагч ногдож байхад, манайд бол 12 хүнд нэг төриййн албан хаагч ногдож байна. Энэ хирээс хэтэрчээ. Оросын хамжааргаар бол манайд 833 төрийн албан хаагч байх ёстой байна. Тэгсэн чинь манайд юу вэ, тооно ачсан ботго шиг юм болоод, 200 000 төрийн албан хаагч байна. Чөдөр тушаа болж, ард түмний нурууг холгож байгаа хулгайчууд байна гэсэн үг. Мэргэжлийн хүн бараг байхгүй, хулгайч намуудын гишүүд байгаа. Хятад улс нэг тэрбум таван зуун мянгаад хүн амтай мөртлөө “Ардын төлөөлөгч “нь 3000 байдаг. Тэгсэн чинь манайд 2 500 000 хүнд 76 хулгайч ногдож байна. Хятад улсад 500 000 хүнд нэг төлөөлөгч байхад манайд бол 33 000 хүнд нэг төлөөлөгч оногдож байх юм. Хятадын тооцоогоор бол манайд их хурлын нэртэй хулгайч 5 байх ёстой байна. Энэ ёстой хирээс хэтэрсэн байна. Энэ одоо юу вэ, төр юм уу, төмс юм уу бүү мэд болжээ.

The Simple Present Tense буюу Төгсөөгүй Явцтай үйлдлийн Одоо цагийн хэлбэрийг:

1. Нэг тийм юмыг, нэг ийм юмыг ахин дахин үйлдэж байдаг, нэг тийм ийм зуршил болж, хэвшил дадал бүхий ерийн л нэг үйлдлийн тухай өгүүлэхэд хэрэглэдэг байна.

I usually get up at 6 o`clock. = Би ер нь бол 6 цагт өндийдөг (босдог).

We seldom meet. = Бид хааяа нэг уулздаг.

She works at a bank. = Тэр эмэгтэй банкинд ажилладаг.

2. Цаг хугацааны хявцаанд хавчигдан хязгаарлагддаггүй, хүн дур зоргоос гадуур хол болдог, нэг ёсны мөнхийн үнэн, үүрдийн жам, хүний хүслээс ангижирсан тийм үйлдэл энэ орчлон хорвоогоор дүүрэн байдаг. Түүнийг илэрхийлэн үзүүлэхэд цагийн энэ хэлбэрийг хэрэглэдэг.

Cats catch mice. = Муур(-ууд) хулгана(-нууд)-ыг барьдаг (бариМУЙ). (Хэдэн хоёр нь хиарчихгүй бол бас л хөөрхийсийг барьж идсээр байх юм биз дээ.)

The Earth goes (turns) round the sun in 24 hours. = Дэлхий нарыг 24 цагт эргэдэг. (эргэМҮЙ) (Цаг хугацаанд хяхагдахгүй, хүний ааш авираас ангид, нэг үгээр хүн хугацаа хоёрын хүчирхийлэлд өртөхгүйгээр хэдэн сая живаа жил эргэж тойрсоор байсан юм байна, одоо ч эргэж тойрсоор байгаа цаашид ч эргэсээр байх юм байн, )

3. Үргэлжлэх явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэрийг хэрэглэдэггүй нэг хэсэг үйлъүг байдаг гэж үзсэн. To see – үзэх (өдөр шөнөгүй өглөө үдэшгүй, унтаж байхдаа ч зай завсаргүй үргэлж дөрвөн цагийн эргэлтэнд үзэж байдаг л дахиад үргэлжлэх цагийн хэлбэрт оруулж болдоггүй учир ийм буюу), smell = үнэрлэх (дөрвөн цагийн эргэлтэнд, өглөө үдэшгүй үргэлж залгаатай явдаг тэр үнэр зооглох хамрын залгаатай явдаг мэдрэлийг ахиад үргэлжллүүэн үргэлжлэх цагийн хэлбэрт оруулах гэдэг бол ганц монгол хүний хийх ажил ажээ)

I love you. = Би чамд хайртай.(хайрлаМУЙ) (хайртай л юм бол, байнга л хайрладаг болохоос биш, нэг хоёр хоног хайртай гэж гүйчихээд л, долоо хоног тасарсанаа дур нь хүрэхээрээ хайртай гэж гүйж ирээд байхын нэр биш бололтой. Манайхан шиг ДУРаа хайр гэж андуурдаг гүймхий ДОХтой залуус хүүхний хийдэг ажил ч энэ лав бишээ. Иймд I am loving гээд гүйгээд ЛААВИНгдаад харь хүний араас дагаад уйлаад байх юм биш дэг ээ. Хөөрхийс дөө)

4. Ойрхоны ирээдүйд үйлдэхээр урьдчилаад төлөвлөчихсөн үйлдлийг илэрхийлэхэд цагийн энэ хэлбэрийг хэрэглэж болдог байна. Голдуу to go, to come, to arrive, to leave, to start, to return гэх мэтийн ирж очих, явах зайлахыг илэрхийлсэн үйлъүгэстэй элбэг хэрэглэдэг байна.

The train starts at 3 a.m. = Галттэргэ үдээс өмнө 3 цагт хөдөлдөг (хөдөлМҮЙ)

We leave next Sunday. = Бид дараагийн Бүтэнсайн өдөр явна.

За ингээд нуршаад байвал үүр цайх бололтой. Уул шугамандаа за нэг иймэрхүү л юм байх болов уу даа, хөөрхийс дөө. Хоол олж идэх гэж сурах санаатай байгаа бол амраар нь түргэн үхсэн нь дээргүй юм байх даа. Яая даа байз. Хурдхан шиг үхэх гэж үзэж байгаа бол тэр хайртай Британи, америх руугаа яваад бушуухан шиг буудуулаад эргээд ирвэл ч зүгээр юм уу. Бүү мэд. Энэ орчлонд нэг хэд хонохдоо дуртай юмаа хийх нь таны эрх бөлгөө. Бурхан минь өршөөж хайрла, маныгаа.

.

“Цагт нэрийн дотор мөн БОЛДОГ ЦАГИЙН НЭР болгож, тухайн үйл байдал нь нэгэн удаагийн тохиол бус ахин дахин болдог заншилтай, сурамгай дадамгай байдалтай, ахидаг дахидаг юм гэдгийг үзүүлж,

шахдаг – шаарддаг

хаадаг – хашдаг

гоёдог – гооддог

гэх зэргээр дахин давтан болдог байдлыг үзүүлсэн хоршооъүг болгодог байнам.” хэмээн Ри багштан айлджээ. Би юү хэлэх вээ дээ. Буруу ярьж зөв ойлгодог монгол болсон хойно, болдог цагт үйлтнэрээр яриад төгсөөгүй явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэрээр ойлгодог болоод 70-аад жил болж байна. Сурганы нэг арга нь, мэддэгээс нь мэдэхгүй рүү нь гулгуулан заах гэж нэг юм байдаг гэсэн. Тэр л болж байх шиг ээ. Иймд мэддэг –ДАГ, –ДЭГ-ээр нь эхлэвэй. “Би наймаа хийДЭГ.“ гэвэл, өчигдөр наймаа хийж байсан юм байна, өнөөдөр бас наймаагаа дахиад л хийж байгаа юм байна, маргааш мөнгө нь байгаад Эрээний хог олдвол бас наймаа хийх нь л дээ, ингэж гурван цагаа гулгуулан залгидаг үйлдлийг үзүүлж буй бөгөөд Монгол хэлний –МУЙ дагаварын утгатай агаар нэгэн буй гэж үзсэн билээ. Энэхүү The Simple Present Tense буюу Төгсөөгүй Явцтай Үйлдлийн одоо цагийн хэлбэрийг та бүгдийн мэддэг –ДАГ, –ДЭГ дагварт үйлтнэрийн одоо цагийн хэлбэрээр орлуулбай. Болгоон соёрхно уу. Инг хэлэнд сонин сайхан мэдээ энэ тэрийг бусдад уламжлахдаа 70-75%-ийг нь цагийн энэ хэлбэрээр өгдөг хэмээн бичсэн байх юм билээ. Их чухал зүйл байгаа юм. Хүүрнэх өгүүлбэрийн загвараа санаж байгаа бол их сайн байна. Мартсан бол эргэж нэг үзвэл зохистой байнам.

Үзүүлэх санаа нь – ахин дахин үйлддэг,

Үүсэх хэлбэр нь:

I, you, we, they байвал үйлъүгийн

толибичгийн хэлбэр хэвээр V,

He, she, it байх аваас V + (-S/-eS)

Асуух, үгүйсгэх хэрэг гарвал <<Нөхөрлөсөн 24 баатар, Нөхцсөн нэг гүнж “NOT”>>-ийг эргэн нэг харахад илүүдэхгүй шүү.

I EAT meat. = Би мах идДЭГ. гэвэл өчигдөр уржигдар ч мах идэж байсан, өнөөдр ч мөн махаа дахиад ахиад идэж байна, маргааш мөнгө нь олдоод мах нь хямдхан шиг байвал ахиад идэхээс буцахгүй болсон амьтан гэдэг нь харагдаж байна.

Асуух хэрэг гарвал “24 баатар”-ыг харвал,

Do I EAT meat? = Би мах идДЭГ үү? хэмээх асуулт гарч ирнэ.

Хэрэв зээ, үгүйсгэх хэрэг гарвал, нөгөө “24 баатрынхаа аль тохирохы нь NOT гүнжтэй нь чирч авраад үгүйсгээд өгнө.

I don`t EAT meat. = Би мах идДЭГгүй.

Хүүрнэх өгүүлбэрийн угсрац дотор үйлдлийг хир олон давтдаг давтамжий нь заасан үг нь гол үйлъүгийнхээ өмнө нь ордог гэж байгаа. Тэр үгэс нь дан үгэс байх бөгөөд, always = дандаа, үргэлж, хэзээд, байнга, хэзээ ямагт, алимад; never = хэзээ ч ...гүй; every day (year, week) = өдөр бүр (жил, долоохоног); twice a week = долоохоногт хоёр удаа; 5 times a month = сард 4 удаа; on Sandays = Ням гарагуудад; often = байн байн, ойрхон ойрхон, олонтаа, голдуу, дандаа л; seldom = хойргошиг, ховорхон, цөөхөн, хааяа нэг; sometimes = хааяа, заримдаа; usually = ер нь, энгийн цагт, урид нь, ямагт; энд давтамж заасан давхар үгсийг оруулсан байгаад бүү ундууцаарай. Монгол хэлний тэгДЭГ, ингэДЭГ гэсэн санааг ингэж гаргадаг байна. Үүнийг л эх хэлнээс эсрэг хэл рүү буулгаж сурах гээд байх шиг байна.

I WASH my hair twice a week. = Би үсээн долоохоногт хоёр удаа угааДАГ.

I often WASH my hair. = Би үсээ байн байн угааДАГ.

I always WASH my hair. = Би үсээн байнга угааДАГ.

I never WASH my hair. = Би үсээн хэзээ ч угааДАГгүй.

Одоо тэгээд энэ мэтээр бичээд, асуугаад үгүйсгээд явах хэрэгтэй. Үг үсгийн алдаа байж магад, тэр бол миний хайхрамжгүйнх шүү, уучлана биз.

“Боловсрол” нэртэй хөгийн суваг хужаа, Япон хэл зааж байснаа Инг хэл заамар болж байгаа бололтой. “Алсын зайны сургалт”, ийм зурагтын сургалт энэ тэр бол зүгээр л мөнгө идсэн хэнд ч хэрэггүй зүйл байдаг байх. Холоос заахад сурах нь байтугай хажууд байж чичлээд байхад сурдаггүй амьтад яаж сурах вэ. A blind date = сохор болзоо хэмээн орчуулж байх юм аа. Махчилна махчилна гэхэд хэтэрхий шулсан байна. Бас нүдтэй болзоо байх нь ээ. Сох үсэрсэн юм бол юуны болзоо байх вэ. Уулзаж учраагүй байж болзоод байхдаа ч яадаг байна аа. “Нүдэн БАЛАЙ, чихин дүлий” гэж миний ард түмэн ярьдаг даа. БАЛАЙ болзоо гэвэл арай дээр юм болов уу. Хөзөрчин хүмүүс “харанхуй шаана” гэж ярьдаг бололтой юм билээ. Тийм л ХАРАНХУЙ юм бололтой. Тэгтэл уулзаагүй байж болзож тохирсон байхдаа ч яадаг юм бэ дээ. Энэ нэг л биш ээ. A blind pig гэдгийг сохор гахай гэж орчуулах нь л дээ. Манай шагчинуудыг ингэж америх хүн хэлдэг бололтой юм уу даа. Инг хэлний тайлбар тольд: “A meeting (уулзалт) between two people who have not met each other before. The meeting is usually organized by their friends because they want them to develop a romantic relatioship.” Найз нөхөд нь зориуд зохион байгуулж хоёр нөхрийг уулзуулж, хайр сэтхил зарлуулах ухаантай юмыг л ингэж хэлдэг бололтой. Нөгөө зохиомол хээлтүүлэг гэдэг шиг юм уу даа. Аргаа барсан амьтаны ажил шиг байна. A dinner date гэдгийг хоолон болзоо гэх юм байна л даа. “Чихтэй толгой ганзагалаж явбал чивтэй чавганц үзнэ.” гэдэг шиг юм болж байна. Нээрээ л зурагтаар марзан гомо-нууд чавганц болж гараад байх юм аа. Хошин шогоо ч хат даа.

LUCKY DOG YOU ARE! = АЗТАЙ НОХОЙ ЮМ! ХОНШООРТОЙ ЭД БАЙХ НЬ ЭЭ! ИХ ЗОЛИГ ЮМ , ХӨӨЕ! ЭНҮҮНД ЧИНЬ ХАРСАН ЮМ БАЙНА ШҮҮ!

Инг хэлний үйлъүгийн Төгсөөгүй явцтай үйлдлийн Одоо цагийн хэлбэр буюу The Present Simple TENSE гэж байдгийн утгыг эх хэлний ижил төстэй санааг илэрхийлдэг аргатай хэрхин харьцуулж үздэг юм бэ гэдгийг харая.. Энэ цагийн хэлбэрийг Монгол хэлнээ “-МУЙ” гэдэг дагаварын тусламжтайгаар үзүүлдэг байна. Энэ тухай Ри багшийн айлдсанаас хагас хугас эши татая: <<“...-МУЙ, -МҮЙ” гэж угтаа “БУЙ” гэдгээс гарсан бөгөөд “...-на, -нэ, -но, -нө”-гөөс ялгаатай. ТэгНЭ, ингэНЭ гэдгийн “...-НА/...-НЭ” бол ирээдүйг заана. “Бороо орНО” гэвэл бороо орохыг зааж, одоо ороогүй, орох юм гэсэн утгатай, болоогүй юмыг заажээ. “СүндэрлэМҮЙ” гэвэл “сүндэрлэн БУЙ” гэсэн санааг үзүүлж, хийсвэрлэн бодвол одоо нүдэнд “сүндэрлэх” нь эс үзэгдэвч, “сүндэрлэн БУЙ” гэсэн учраас ярианы хэлэнд, нүдний өмнө байгаа тодорхой юман дээр тийнхүү хийсвэрлэх хэрэгцээ үгүй тул, “-МУЙ” бүхий хэлбэр бараг хэрэглэхгүй шахуу ажээ.

Бичигт, тэр гэж толгойгоороо дохин, гараараа заахгүй юмыг хийсвэрлэн дүрслэж үзүүлэхэд “-МУЙ” гэдэг хэлбэр хэрэглэх нь санааг тодорхой болгох их нарийн чадалтай арга ажээ.

Ярианд, бид жишээлбэл, НАР зааж хэлэхдээ, НАР гарсан, НАР гарлаа, НАР гарч байна, НАР гарах нь, НАР гарна гэж НАРны гарсан гараагүйг тодорхой заахаас бус, хийсвэрлэн, НАР өчигдөр ч гарсан, өнөө өглөө ч гарсан, маргааш ч гарна гэсэн санааг хийсвэрлэн, НАР буй учраас, буй цагтаа гаран буй гэж хэлдэггүй.

Гэтэл бичигт хийсвэрлэн бодоход НАР буй болсон цагаас гарч байсан, гарсаар ирсэн, гарлаа, гарч байна, гарах бий, гарна, гарах болно гэдгийг нэг үгээр нэвтрүүлэн сэдхүүлэх хэрэгцээ олон гарна. Тэгэхэд, НАР гарМУЙ гэсний “гарМУЙ” гэдэгт гарсан, гарч байгаа, гарсаар ирсэн, гарч байна, гарна, гарах болно гэсэн нь цөм энэ БУЙ гэдгийн утга буюу “-МУЙ” гэдэг хэлбэрт цөм шингэн багтжээ.>> хэмээжээ. Нэг үгээр хэлбэл, одоо өнгөрсөн ирээдүй гурван цагаа хам үзүүлдэг сонин арга байна.

Инжа өвөөгийн номд: “Үеэс тасархай сайхан хүн арга үгүйеэ эчнээ гомдлыг залгиМУЙ” хэмээжээ.

Энэ шинэ аргын гол санаа нь бол манай хэлээр энэ санааг ингэж гаргадаг байхад Инг хэлээр яаж илэрхийлдэг юм бол гэдгийг үзүүлдэгт оршино.

Одоо утганаас нь жаахан гэгэээ үзэгдэх, туяа татах янз байна уу? Эх хэлнийхээ энэ сайхан чадлыг мэдэхгүй хүн, яаж ч харь хэл үздэг юм бол, бүү мэд. Энэхүү “-МУЙ” –г өдгөөгийн сайн эрс “-ДАГ/-ДЭГ” гээд байх шиг байна. Энэ “-ДАГ/-ДЭГ” нь угтаа одоо цагт үйлт нэр гэдгийн дагавар юм шиг ээ. Үйлъүгийн цаг заасан зүйл биш. Үйлъүг үйлт нэр хоёроо ялгахгүй байж харь хэл үзээд хэрэг байдаг юм байх даа. Монгол хэлний багш нар юу зааж байгаагаа мэддэг болов уу, Ардын багш л гэх юм, Гавьяат багш л гэх юм бүү мэд. Эх хэлий минь устгасан гавьяа нь юм байх даа. Боловсролын яамны энэ нэг асман эр Монгол хэлийг нэг дуусгах нь ээ. Бага ангид нь харь хэл үзүүлээд, дунд ангид нь эх хэлий нь заадаг ёс өөр газар байдаггүй байх. Кирилл бичиг бол Монгол хэлний хамуу, таарах ч үгүй. Кириллээр нэрээ ч зөв бичдэг багш энэ Монгол хэлний ангуучид дотор байхгүй. Та ч нэрээ шал буруу бичиж байгаа. Нэрээ дуудаад нэг үз, бичсэнээ нэг дуудаад үз. Тэмээ ямаа хоёр шиг юм байх бий.

Ри багшийн “МОНГОЛ БИЧГИЙН ХЭЛНИЙЗҮЙ” гэдгийг хэвлүүлж, кирилл бичгийн багш нарт үнэгүй өгч судлуулах хэрэгтэй. ХЭЛ үгүй болсон, түүнээсээ улбаалаад ухаангүй болсон, ХИЛ үгүй болсон, түүнээсээ ишлээд тусгаар тогтнолгүй болж дээ. Эх орноо зарсан дүндгэрүүд нь сайд дарга хийгээд эх орноо өмөөрсөн нь шорон гянданд суудаг ёс дэлгэрэв. Манжаас доор болжээ, Манжийн буянд бид өдий дайтай яваа шүү. Хятад гэж юу байсан юм бэ? Нохойн баас! Босох цаг болсон!!! Одоо эх орноо харийнхнаас чөлөөлөх шудрага дайн эхлэх болно.

WELCOME to the REVOLUTION (Хувьсхалд тавтай морилно уу,)

Revolution (хувьсхал), says (өгүүлмүй) Webster`s (^үВесэтерийн тольд), is (бол) “a dudden (гэнэтийн, гэв гэнэтийн), radical (эрс тэс, эрс тас, ташхи ондоо, тэс өөр), or (эсвээс) complete (бүрэн, бүрэн гүйцэд, тэр чигээр нь, орвонгоор нь) change (өөрчлөх, халах,)... a basic (суурь ёзоороор нь, ул сууриар нь, үндэс сууриар нь, уг ёзоороор нь) reorientation (барих чигээ солих, зүглэх баримжаагаа халах, зүг хандлагаа эргүүлэх ).”

ХУ нам өнгөрчээ. ХУВЬСГАЛТ гэдгээсээ салаад ХУлих нам болох гээд байна аа даа. Намын нэр бузарласан хэдэн хогийн юмнууд, нэрий нь солихоор сайхан болох юм яриж олны толгойг эргүүлж сууна. Нэрий нь биш нүгэлтэн дарга сайд нары нь солих хэрэгтэй байхгүй юу. Нөгөө хулгайчууд чинь ямар ч нэртэй намд байсан адилхан л цуслаж эх орны минь үлдсэн жаахны нь дуусгана шүү дээ. ХУжаа нам гэвэл үнэнд арй ойртох байх. ХУБИСХАЛ гэдэг үгээс айх хэрэггүй, ХУЛГАЙЧ сайд даргаа солих хэрэгтэй. Идээд цадчихсан, одоо 12 он хүртэл нэр энэ тэрээ сольж хугацаа хожих нь л дээ. ХУЛГАЙЧИДЫН НАМ гэвэл бүр их зохимжтой болно.

THE PRESENT SIMPLE TENSE = Төгсөөгүй явцтай үйлдлийн одоо цагийн хэлбэр